Kalaallit Nunaanni nunalerineq
Nunalerineq suli inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut annikitsuinnarmik peqataavoq. Inuussutissarsiummi sammineqarput savaateqarneq, tuttuuteqarneq, nersussuaateqarneq naatitsiveqarnerlu. Tunisassiat amerlanersaat nunatsinni tunineqartarnerat pissutaalluni avammut tuniniaaneq annikitsuinnaavoq, tassa avammut tunisinerup tamarmiusup 0,1 procenteriinnarlugu. Savaaqqat tuttullu neqaat avammut tunineqarnerpaasarput.
Kalaallit Nunaanni uumasuuteqartut ukiut ingerlaneranni ikiliartorsimapput. 2015-ip naanerani uumasuutillit katillugit 39-usimapput tuttuuteqarfiit marluk ilanngunnagit. Ukiut qulit ingerlaneranni 27,8 procentimik appariarneruvoq. Uumasuutillit amerlanerpaat suli Narsap eqqaaniipput, titartagaq 10.1 takuuk. Uumasuutit nalinginnaasumik ilaqutariinnit ataatsinit ingerlanneqartarput.
Titartagaq 10.1. Immikkoortortani uumasuutillit
Najoqqutaq: Nunalerinermik Siunnersorteqarfik
2015-imi narsaatigineqartut 1.127 hektariupput, taakkununnga ilaallutik narsaatit atorneqanngitsut. Taakku saniatigut 242.000 hektarit missaanik uumasuutit qaqqani ivigartorfissaqarput. Narsaatit 10 hektarit missaat kartoffelinik grønsaginillu naatitsivittut atorneqartarput. Narsaatit katillugit 1.117 hektarit missaaniittut ivikkanik imusassaliarineqartarput ukiuunerani uumasuutinut nerukkaatissiarineqartarlutik.
2015-imi uumasuutillit narsaataat agguaqatigiissillugu 28,4 hektarit missaanniippoq. Tamanna Danmarkiminngarnit mikinerujussuuvoq, tappavanimi ingerlataq agguaqatigiissillugu 2014-imi 72 hektariuvoq. Narsaatit 68 procentii Narsap eqqaaniittuupput, titartagaq 10.2-mi tamanna takutinneqarpoq.
Titartagaq 10.2. Immikkoortortani narsaatit angissusaat
Najoqqutaq: Nunalerinermik siunnersorteqarfik
Kalaallit Nunaanni savaateqarneq uumasuuteqarnermi annertunerpaajuvoq, 2015-imi savat arnavissat piaqqiortitat savaateqarfinni 38-ni 17.501-it missaaniipput. Savaateqarfinnit marlunnit aamma uumasuutilinnit taamaallaat nersussuaateqarfiusumit ataatsimit nersussuit 146-t missaat Dexterinik taaneqartartut aammaa pigineqarput, takuuk titartagaq 10.3.
Nujuitsunik tuttuuteqarfiit marluupput: Isortoq Reindeer Station, Qaqortup eqqaaniittoq aamma Tuttutooq Narsap eqqaaniittoq. Sisortoq tuttuuteqarfiunerpaajusoq ukiumut tuttut 800-1.000-it missaat nammineq toqoraavimmi toqorartarpaat. Toqoraaviup EU-mut tuniniaanissamut piumasaqaatit naammassisimavai. Isortoq Reindeer Station aammattaaq tuttunik nujuitsunik ungalermiussanik piniarnissamut akuerineqarpoq. Tuttut kinguaasiortitat katillugit 3.000-it missaaniipput.
Titartagaq 10.3. 2015-imi umasuutit piaqqiortitat
Najoqqutaq: Nunalerinermik siunnersorteqarfik
Narsaatillit uumasuutaanut immikkoortillugit ukiut ingerlaneranni qanoq ineriartorsimanerat Titartakkami 10.4-mi takuneqarsinnaavoq, savaatillit, tuttuutillit aamma nersussuaatillit qanoq agguataarsimanerat.
2000-imili tuttuutillit amerlassusaat aalaakkaasimavoq, tassa taamanili narsaatillit tamarmiusut 3-5 procentiniittuaannarsimagami. Narsaatillit 85 procentii suli savaatiliupput. 2015-imi narsaatillit pingasut, tassa narsaatillit tamarmiusut 7 procentii savaateqarlutillu nersussuaateqarput. 2015-imi uumasuutillit ataatsit savaateqarunnaarlutik nersutaannarnik kinguaassiortitsilerput.
Titartagaq 10.4. Narsaatillit uumasuutaasa ineriartorsimanerat
Najoqqutaq: Nunalerinermik siunnersorteqarfik
Savaateqarnermi kinguaassiortitsineq eqqarsaatigalugu annertuumik ineriartorneq pisimavoq. Ukiut ingerlaneranni savaateqarfinnut attaviit pitsanngorsarniarlugit annertuumik aningaasaliisoqartarsimavoq. Savat inaat ivigaasiviillu ullutsinnut naleqquttut sanaartorneqarsimapput, kiisalu ukiornissaanut ivikkanik nerukkaatissiorneq annertusarneqarsimalluni. Kisianni avataaniit saniatigut nerukkaatissat tikisinneqartartut suli tikisinneqartarput.
2015-ip naanerani savaatillit ataatsit taamaallaat 100-it 200-illu akornannik amerlassusilinnik savaateqarput.
2015-imi savaatillit amerlanersaat 300-it 500-iullu akornanni savanik piaqqiortitaqarput.
Savaatillit 500-it sinnerlugit piaqqiortitallit ukiut ingerlaneranni taamaaginnapajaarsimapput 14-18-illu akornannik amerlassuseqartarsimapput 2000-imiilli, tamanna titartagaq 10.5-mi takuneqarsinnaavoq.
Titartagaq 10.5. Savaatillit savaatit amerlassusaanut immikkoortillugit
Najoqqutaq: Nunalerinermik siunnersorteqarfik
Namminersorlutik Oqartussat tunisinermut tapiissuteqartarput kiisalu savaatillit pilersitsiniarnerannut tapiissuteqartarlutik. 2004-miilli Namminersornerullutik Oqartussat toqoraaviit ingerlannerannut tapiissuteqartarput. Nunalerinermut polikikkikkut suliniutit pisariaqartut pillugit 2004-mi nalunaarusiami missingersuutaavoq toqoraaviit imminnut akilersinnaalissasut savaaqqat toqoraaviliaassassat ukiumut 25-26.000-it tunineqarpata.
Savaaqqat neqaannik tunisassiorneq qaffakkiartorpoq, savaaqqat tunisat oqimaassusaat appasinnerulaarsimavoq, sialikinnera pissutaalluni savat ivigartarfissaat aamma ivikkat nerukkaatissiat annikinnerusimammata. Savaaqqat toqutassat oqinnerunerannut tamanna pissutaavoq.
Titartakkami 10.6-mi takuneqarsinnaapput 2001-imiit 2014-imut savat toqorakkat agguaqatigiissillugit oqimaassusaat aamma tamarmiullutik oqimaassusaat kilonngorlugit. 2015-imi savat toqorarneqartut katillugit 244.500 kg-usimapput. Titartakkami aamma takuneqarsinnaavoq savat toqutassat agguaqatigiissillugu kg-inngorlugu oqimaassusaat 2008-mi 2009-milu aamma 2011-mit 2013-imut aamma 2015-imit appasinnersoq aasaanerani nunap panernera pissutaalluni. Savaaqqat neqaat nunatsinni tunineqartartut amerlanerpaajupput.
Titartagaq 10.6. Savaaqqanik tunisassiorneq aamma savaaqqap toqutassap agguaqatigiissillugu oqimaassusaa
Malugiuk: 2015-imut kisitsisit kisitsisaagallarput
Najoqqutaq: Nunalerinermik siunnersorteqarfik aamma Naatsorsueqqissaartarfik